Ελάτε μαζί μας απ΄άκρη σε άκρη της Μεγαλονήσου!
Θα σας γνωρίσουμε την Κρήτη του Δία και της Αμάλθειας, του Δαίδαλου και του Ίκαρου, της Ευρώπης και του Μίνωα και του πρώτου ρομπότ της ιστορίας, του Τάλω.
Θα περπατήσουμε σε αρχαιολογικούς χώρους, θα αφουγκραστούμε τις ιαχές των άγρυπνων Κουρήτων και θα γευτούμε την τσικουδιά και στάκα στα μιτάτα της Ίδης. Από τα παράλια ως τα <ριζά> και από τα οροπέδια ως τις κορφές του Ψηλορείτη θα ταξιδέψουμε από την προϊστορία έως την σύγχρονη εποχή!
Έχουμε εξασφαλίσει δίκλινες καμπίνες, εξαιρετικά ξενοδοχεία στο Ηράκλειο και στο Ρέθυμνο και ειδικούς γνώστες ξεναγούς σε όλους τους αρχαιολογικούς χώρους και θρησκευτικά μνημεία που είναι ελάχιστα γνωστά.
Ένα οδοιπορικό στις παραδόσεις, τις φυσικές ομορφιές, τον μνημειακό πλούτο και την ιδιαίτερη γαστρονομία ενός τόπου που φημίζεται για την φιλοξενία του.
ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΑΣ
ΠΕΜΠΤΗ 5/6/25 ΑΘΗΝΑ-ΗΡΑΚΛΕΙΟ Συγκέντρωση στο λιμάνι του Πειραιά στις 19.30 και απόπλους στις 21.00 για το Ηράκλειο Κρήτης με την BLUE STAR
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 6/6/25 ΝΟΜΟΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ : ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ -ΚΝΩΣΟΣ -ΑΡΧΑΝΕΣ
Άφιξη στις 06.00 , αποβίβαση και μεταφορά στο κέντρο της πόλης. Μια βόλτα στην κεντρική πλατεία του Ηρακλείου, θα μας προτρέψει να προγευματίσουμε δοκιμάζοντας εθιμοτυπικά την παραδοσιακή μπουγάτσα από το κοσμοπολίτικο ζαχαροπλαστείο ΚΙΡΚΟΡ. Συνάντηση με την τοπική συνεργάτιδα, αρχαιολόγο-ξεναγό και γνωριμία με την πόλη. Ακολουθεί επίσκεψη στο πλήρως ανακαινισμένο Αρχαιολογικό Μουσείο και να θαυμάσουμε τους θησαυρούς του μινωικού πολιτισμού, τον οποίο εδώ μπορεί κανείς να γνωρίσει σε όλη την ιστορική του συνέχεια. Το Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου θεωρείται ως ένα από τα σημαντικότερα μουσεία στην Ευρώπη. Στο Μουσείο έχουν συγκεντρωθεί αρχαιολογικά ευρήματα απ' όλη την Κρήτη, καλύπτοντας την ιστορία του νησιού για περισσότερο από 5.500 χρόνια.
Αναχωρούμε για να επισκεφτούμε τo σημαντικότερο κέντρο του Μινωικού Πολιτισμού, την Κνωσό, που αναπτύσσεται πάνω στο ύψωμα της Κεφάλας κυκλωμένο από ελιές, αμπέλια και κυπαρίσσια, νοτιοανατολικά του Ηρακλείου. Σύμφωνα με την παράδοση αποτέλεσε την έδρα του βασιλιά Μίνωα και πρωτεύουσα του κράτους του. Με το χώρο του ανακτόρου της Κνωσού συνδέονται οι συναρπαστικοί μύθοι του Λαβύρινθου με τον Μινώταυρο και του Δαίδαλου με τον Ίκαρο. Ξεναγούμαστε στον αρχαιολογικό χώρο και συνεχίζουμε νοτιότερα προς τις Αρχάνες. Αφιερώνουμε χρόνο για να γνωρίσουμε την πόλη που μας κερδίζει από την πρώτη στιγμή με τα βενετσιάνικα, κρητικά και νεοκλασσικά δείγματα αρχιτεκτονικής της, τις εκκλησίες της και το μεγαλοπρεπο διδακτήριο του 1901. Γευματίζουμε σε επιλεγμένη ταβέρνα και παίρνουμε τον δρόμο της επιστροφής για το Ηράκλειο και το ξενοδοχείο μας. Sofia Hotel- 3 *Διανυκτέρευση.
ΣΑΒΒΑΤΟ 7/6/25 NOMΟΣ ΛΑΣΙΘΙΟΥ: ΑΓ. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΕΛΛΙΝΑΡΙ-ΠΑΝΑΓΙΑ ΚΕΡΑΣ ΚΡΙΤΣΑ-ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ-ΣΠΙΝΑΛΟΓΚΑ-ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Προγευματίζουμε και αναχωρούμε για το ανατολικότερο τμήμα του νησιού, τον Νομό Λασιθίου. Έχει μια πλούσια πνευματική παράδοση, και κανένας άλλος νομός της Κρήτης δεν παρουσιάζει τόση ιδιομορφία όσο αυτός ο νομός! Φυσικές καλλονές και ιστορικά και αρχαιολογικά αξιοθέατα μαγνητίζουν το ενδιαφέρον μας. Κατά την διαδρομή μας θα διασχίσουμε το Φαράγγι Σελλιναρίου, μια εεντυπωσιακή διαδρομή μέσα από ορθοπλαγιές χαράδρας όπου στα τριγύρω βουνά βρίσκουν καταφύγιο αρπακτικά και ομάδες από κρητικούς αιγάγρους. Επίσης υπάρχουν αρκετές πηγές με νερό, αλλά το γνωστότερο αξιοθέατο αποτελεί το ιστορικό μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου στο Σελλινάρι. Για τους Κρητικούς θεωρείται κακοτυχία να περνάει κάποιος το φαράγγι, χωρίς να σταματήσει για να προσκυνήσει στη μονή! Ο παλιός ναός της μονής χρονολογείται από τον 16ο αιώνα, πιθανόν της ενετικής εποχής. Η είσοδος στη μονή γίνεται από πύλη με τριμερές αέτωμα και με ψηφιδωτά. Συνεχίζουμε ανατολικότερα και φθάνουμε κοντά στο χωριό Κριτσά Λασιθίου για να επισκεφτούμε τον Ναό της Παναγίας Κεράς που είναι ιδιαίτερα γνωστός για τις διατηρημένες βυζαντινές τοιχογραφίες του 14ου αιώνα. Η πληθώρα του εικονογραφικού της διακόσμου θα σας εντυπωσιάσει καθώς μεταξύ άλλων γίνεται αναφορά στα Απόκρυφα Ευαγγέλια, στον δημοφιλή στην Κρήτη δυτικό Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζης αλλά και στην απεικόνιση με μεγαλειώδη και αποκαλυπτικό τρόπο της μεγάλης σύνθεσης της Δευτέρας Παρουσίας! Φθάνουμε στην Πλάκα απ΄όπου θα πάρουμε το πλοιάριο για να κάνουμε τον γύρο του κόλπου Ελούντας και να επισκεφτούμε την παλιά πολιτεία των λεπρών, που εξακολουθεί να προξενεί δέος στους επισκέπτες, το νησί Σπιναλόγκα. Γνωστό από τη νουβέλα της Γαλάτειας Καζαντζάκη «Η Άρρωστη Πολιτεία» (1914), την τηλεοπτική σειρά «Το Νησί» του Θοδωρή Παπαδουλάκη και το ομώνυμο βιβλίο της Βικτόρια Χίσλοπ, το νησί αυτό είναι από τα μείζονα αξιοθέατα της ανατολικής Κρήτης. Χάρη στους Βενετούς, που δημιούργησαν τις οχυρώσεις ( πάνω σε προϋπάρχον τείχος της Ελληνιστικής Εποχής), επικράτησε και το όνομα Σπιναλόγκα, το οποίο αποτελεί παράφραση του spina lunga, που σημαίνει «μακρύ αγκάθι».
Επιστρέφουμε στον Άγιο Νικόλαο για να γευματίσουμε και να πάρουμε τον δρόμο της επιστροφής για το Ηράκλειο. Διανυκτέρευση.
ΚΥΡΙΑΚΗ 8/6/25 ΝΟΜΟΣ ΡΕΘΥΜΝΟΥ: (ΑΡΟΛΙΘΟΣ-ΤΥΛΙΣΟΣ)- ΑΝΩΓΙΑ-ΖΩΝΙΑΝΑ-ΣΠΗΛΑΙΟ ΣΦΕΝΔΟΝΗ-ΡΕΘΥΜΝΟ
Προγευματίζουμε και αναχωρούμε για τον νομό Ρεθύμνου. Κατά την διαδρομή μας σταματάμε σε δύο ακόμα σημεία στην περιοχή Μαλεβίζι του Νομού Ηρακλείου που είναι μοναδική ευκαιρία για κάθε επισκέπτη! Το παραδοσιακό κρητικό χωριό Αρόλιθος και το μουσείο αγροτικής ιστορίας και λαϊκής τέχνης είναι αντιπροσωπευτικό δείγμα της αγροτικής ζωής και της χειροτεχνίας της περιοχής. Αντικείμενα της καθημερινής ζωής και της οικονομικής δραστηριότητας των κρητικών έχουν συλλεχθεί και παρουσιάζονται και δίνει την ευκαιρία να αντιληφθεί κανείς σε βάθος την εξέλιξη του πολιτισμού στο νησί . Επόμενος σταθμός μας η Τύλισος. Η θέση του χωριού είναι στις ανατολικές υπώρειες του Ψηλορείτη, μέσα σε μικρή πεδιάδα, που είναι κατάφυτη από αμπέλια και ελαιώνες.
Το σημερινό χωριό διασώζει ακέραιο το προελληνικό όνομα της αρχαίας πόλης, στα ερείπια της οποίας έχει κτιστεί. Αξιοθέατο αποτελεί ο αρχαιολογικός χώρος της Τυλίσου. Η πόλη ανασκάφτηκε από τον Ιωσήφ Χατζηδάκη, ιατρό και αρχαιολόγο, που υπήρξε από τους ιδρυτές της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας της Κρήτης και του Μουσείου του Ηρακλείου. Επισκεπτόμαστε τον αρχαιολογικό χώρο όπου μας εντυπωσιάζουν οι μινωικές οικίες του 16ου -15ου π.Χ. αι. που περιλάμβαναν μνημειώδη είσοδο με δύο πεσσούς, αίθουσα με πολύθυρο και κρύπτη, δεξαμενή καθαρμών, αποθήκες και τμήματα πλακόστρωτου δαπέδου.
Φθάνουμε στα Ανώγεια, τον ορεινό οικισμό που τραγουδάει την ιστορία του με την λύρα και τις μαντινάδες του Νίκου Ξυλούρη και του Ψαραντώνη! Είναι γνωστά και για το τοπίο τους. Βρίσκονται σε υψόμετρο 830 μέτρων και είναι χτισμένα σε μια ράχη κάτω από τον Ψηλορείτη, ο οποίος υψώνει τους τεράστιους γυμνούς όγκους του πάνω από το χωριό και κάνει το τοπίο σεληνιακό. Εδώ θα επισκεφτούμε ένα από τα γνωστά σε όλη την Κρήτη <μιτάτα> δηλαδή ένα πολύ μικρό σχετικά οικοδόμημα της κρητικής υπαίθρου, κατάλυμα του βοσκού, όπου και γίνεται όλη η διαδικασία της τυροκόμησης. Επιστρέφοντας στο χωριό γευματίζουμε σε επιλεγμένη παραδοσιακή ταβέρνα τα νοστομότατα < αντικρυστά> ψητά και κλείνουν οι γαστρονομικές μας εντυπώσεις με τοπικό γαλακτομπούρεκο από γάλα προβατίνας!
Επόμενος σταθμός μας στους πρόποδες του Ψηλορείτη τα Ζωνιανά και το φαντασμαγορικό σπήλαιο Σφεντόνη με τους κρυστάλλινους σταλακτίτες και σταλαγμίτες και τα περίεργα και εντυπωσιακά σχέδια που έχει σμιλέψει η φύση.
Φθάνουμε στο Ρέθυμνο που είναι και ήταν πάντα ένα στολίδι, την ώρα του απογεύματος όμως η ομορφιά του απογειώνεται… Πρόκειται για μια από τις καλύτερα διατηρημένες μεσαιωνικές πόλεις της Ελλάδας καθώς οι ενετικές οχυρώσεις σμίγουν αρμονικά με τις εκκλησιές των ορθοδόξων και των καθολικών, τις επιβλητικές κατοικίες των Ενετών, τις αψίδες και τις πλακόστρωτες οδούς δημιουργώντας μια ατμόσφαιρα αλλοτινής ομορφιάς κάτω από τα χρώματα του δειλινού. Τακτοποίηση στο ξενοδοχείο μας και περιηγητική βόλτα στο ιστορικό κέντρο. Θα θαυμάσουμε το χάνι του Παττακού και την οικία Δρανδάκη, εξαίρετα δείγματα βενετσιάνικης αρχιτεκτονικής, καθώς και το τζαμί του Καρά Μουσά πασά, το Ιστορικό-Λαογραφικό Μουσείο και το τζαμί Γαζή Χουσεΐν καθώς και την εντυπωσιακή εκκλησία της Κυρίας των Αγγέλων. Το μεγαλύτερο φρούριο στην Κρήτη, το μεγαλοπρεπές φρούριο της, η Fortezza και άλλα αξιοθέατα όπως το μικρό ενετικό λιμάνι με το φάρο, η ενετική Λότζια, η κρήνη Ριμόντι, ο Δημοτικός Κήπος, το Νεραντζέ Τζαμί, ο Ναός του Αγίου Φραγκίσκου και τα βενετσιάνικα αρχοντικά της θα ολοκληρώσουν τις εντυπώσεις μας. Τελειώνοντας την περιήγησή μας, μια βόλτα στο παλιό Ενετικό λιμάνι θα μας δώσει την απολαυστική θέα της Φορτέτζας. Επιστροφή και διανυκτέρευση στο εξαιρετικό, παραλιακό ΗOTEL CASA ADELE 4*
ΔΕΥΤΕΡΑ 9/6/25 ΑΡΚΑΔΙ-ΕΛΕΥΘΕΡΝΑ-ΜΑΡΓΑΡΙΤΕΣ-ΡΕΘΥΜΝΟ
Προγευματίζουμε και κατευθυνόμαστε προς την καρδιά της Κρήτης! Πρώτη στάση μας η ιστορική Μονή Αρκαδίου που οικοδομήθηκε είτε κατά την περίοδο 961 με 1014, είτε στα πρώτα χρόνια της Βενετοκρατίας. Βρίσκεται σε ένα εύφορο οροπέδιο και περιβάλλεται από ένα ψηλό τείχος.Η αρχιτεκτονική της χαρακτηρίζεται από την επίδραση της Αναγέννησης. Ήδη από τον 16ο αιώνα, το μοναστήρι ήταν χώρος επιστήμης και τέχνης και διέθετε σχολείο και πλούσια βιβλιοθήκη. Το μοναστήρι έπαιξε ενεργό ρόλο στην κρητική αντίσταση της Τουρκοκρατίας κατά την Κρητική εξέγερση του 1866. Όταν 943 Έλληνες, κυρίως γυναίκες και παιδιά, αναζήτησαν καταφύγιο στο μοναστήρι μετά από τρεις μέρες μάχης και με εντολή του ηγουμένου της μονής, οι Κρήτες ανατίναξαν βαρέλια με πυρίτιδα, επιλέγοντας να θυσιαστούν παρά να παραδοθούν.
Η επόμενη επίσκεψή μας βρίσκεται στη μέση περίπου της απόστασης από την αρχαία Κυδωνία (Χανιά) στα δυτικά και την Κνωσό στα ανατολικά κι ακόμη από τη Φαιστό και τη Γόρτυνα στα νότια, στους πρόποδες του Ψηλορείτη, και πρόκειται για την αρχαία Ελεύθερνα. Πρόκειται για την πόλη που συνδέεται άμεσα με τον ΄Όμηρο και την αυγή του ελληνικού πολιτισμού. Σύμφωνα με την παράδοση η πόλη έλαβε το όνομα της από τον Ελευθήρα, έναν από τους Κουρήτες που προστάτευαν το νήπιο Δία κρούοντας τις χάλκινες ασπίδες τους για να μην ακούσει το κλάμα του ο πατέρας Κρόνος και τον καταβροχθίσει! Επισκεπτόμαστε το Μουσείο “κιβωτό” που επαληθεύει τον ομηρικό κόσμο στην Κρήτη και είναι καρπός του οράματος του κ. Νίκου Σταμπολίδη, καθηγητή Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου της Κρήτης και το πρώτο μουσείο αρχαιολογικού χώρου του νησιού.
Φθάνουμε στις «πολύχρωμες» Μαργαρίτες, το χωριό των κεραμοποιών στον Ψηλορείτη με εκπληκτικά δάση από κυπαρίσσια να το περιβάλλουν! Ο πολιτιστικός πλούτος, το ευχάριστο κλίμα, η εύφορη και πλούσια γη συνθέτουν το ψηφιδωτό της μακραίωνης ιστορίας τους. Η αρχιτεκτονική του χωριού έχει ξεχωριστό ενδιαφέρον καθώς παραπέμπει στην Ενετοκρατία κι έτσι αφθονούν τα ενετικά και βυζαντινά κτίσματα και τα σπίτια με τις σκαλιστές πόρτες. Περπατάμε σε δρομάκια με μεγάλες πήλινες γλάστρες- τις περίφημες μαργαριτσανές στάμνες-και τα πιθάρια που κοσμούν τους ανθοστολισμένους κήπους. Γευματίζουμε ελεύθερα σε επιλεγμένη ταβέρνα ( έξοδα ατομικά) και συνεχίζουμε για την πόλη του Ρεθύμνου. Θα περιπλανηθούμε ξανά στην Παλιά Πόλη του Ρεθύμνου που αποτελεί ένα από τα ομορφότερα αξιοθέατα. Τα γραφικά στενάκια και τα πανέμορφα μνημεία διατηρούν τον πολεοδομικό ιστό όπως αυτός διαμορφώθηκε κατά την διάρκεια της Ενετοκρατίας και της Τουρκοκρατίας. Βράδυ ελεύθερο στην πόλη. Διανυκτέρευση.
ΤΡΙΤΗ 10/6/25 ΝΟΜΟΣ ΧΑΝΙΩΝ :ΛΙΜΝΗ ΚΟΥΡΝΑ-ΧΑΝΙΑ-ΠΕΙΡΑΙΑΣ
Προγευματίζουμε και ξεκινά η γνωριμία μας με τo δυτικό τμήμα της Μεγαλονήσου καθώς κατευθυνόμαστε δυτικά προς τον Νομό Χανίων. Κατά την διαδρομή μας θα κάνουμε μια στάση στην μοναδική λίμνη της Κρήτης με τη λευκή αμμουδιά και το γλυκό νερό σε έναν τόπο με περιορισμένους υδάτινους πόρους! Το γεγονός ότι οι ακτές του Λιβυκού Πελάγους βρίσκονται μόλις 2,5 χιλιόμετρα προς τα νότια, δημιουργεί μια «θαλασσινή» αίσθηση, παρότι ο τόπος εδώ είναι ορεινός. Στη φυσική ομορφιά της λίμνης Κουρνά συμβάλλει ασφαλώς και ο πλούσιος υγροβιότοπος που έχει αναπτυχθεί στα νερά της. θαυμάζουμε τις πάπιες και χήνες που κυκλοφορούν άφοβα ανάμεσά μας, και μάλιστα εδώ ζουν γύρω στα 130 είδη πουλιών και αρκετά αποδημητικά, τα οποία χρησιμοποιούν τα νερά ως σημαντικό σταθμό στη μακρά τους πορεία.
Φθάνουμε στην πόλη των Χανίων που χωρίζεται σε δύο βασικά τμήματα. Την παλιά πόλη, με το παλιό λιμάνι, και τη νέα πόλη, εκτός των τειχών. Η παλιά πόλη βρίσκεται κτισμένη γύρω από το βενετσιάνικο λιμάνι και περιβάλλεται από τις ενετικές οχυρώσεις του 1538. Στη νότια πλευρά οι οχυρώσεις αυτές καταστράφηκαν στις αρχές του 20ού αιώνα, για να χρησιμοποιηθούν τα υλικά τους στην κατασκευή της αγοράς και διαφόρων άλλων δημοσίων και μη κτηρίων. Από εκεί αναπτύχθηκε η νέα πόλη.
Πρώτη μας επίσκεψη η Μονή της Αγίας Τριάδας των Τζαγκαρόλων ή Μουρτάρων που είναι ένα από τα πλουσιότερα και ομορφότερα μοναστήρια της Κρήτης περίπου 15 χλμ από τα Χανιά, στο Ακρωτήρι. Η μονή κτίστηκε από τους Ενετούς άρχοντες Ιερεμία και Λαυρέντιο Τζαγκαρόλο κατά τον 17ο αιώνα. Στο μοναστήρι έχει διαμορφωθεί ένα μικρό μουσείο με διάφορες εικόνες, άμφια, χειρόγραφα και σκεύη. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν και τα ξύλινα τέμπλα του 17ου αιώνα στα παρεκκλήσια του Σωτήρος και του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου, καθώς και τρεις εικόνες, όλα φιλοτεχνημένα από τον Εμμανουήλ Σκορδύλη. Σήμερα, η μονή Τζαγκαρόλων εξακολουθεί να παίζει σημαντικό ρόλο στη θρησκευτική και οικονομική ζωή της Κρήτης καθώς παράγει και εξάγει μοναδικής ποιότητας βιολογικό ελαιόλαδο, κρασί, μέλι, ξύδι και σαπούνι από ελαιόλαδο. Στον δρόμο για την πόλη των Χανίων σταματούμε στους τάφους των Βενιζέλων. Οι οποίοι είναι τοποθεσία και αξιοθέατο δίπλα από την ιστορική εκκλησία του Προφήτη Ηλία σε πάρκο όπου με πευκόδασος και πανοραμική θέα προς την πόλη των Χανίων. Χρόνος ελεύθερος για να γευματίσουμε και στις 15.00 ξεκινάμε να γνωρίσουμε το ιστορικό κέντρο της πόλης με την ξεναγό μας. Βενετσιάνικα κτίρια και πανέμορφα αρχοντικά δεσπόζουν σχεδόν παντού, τόσο στο Τοπανά, την επιβλητική γειτονιά των χριστιανών, όσο και στην παλιά εβραϊκή συνοικία αλλά και τη Σπλάντζια τον πρώην μουσουλμανικό μαχαλά, συναντώντας στα δαιδαλώδη καλντερίμια ίχνη όλων των πολιτισμών που πέρασαν και άφησαν την κληρονομιά τους. Στην πλατεία της Σπλάντζιας, μπροστά από την εκκλησία του Αγίου Νικολάου, που με το καμπαναριό της από τη μια και τον μιναρέ της από την άλλη, θυμίζει ότι επί Τουρκοκρατίας ήταν το κεντρικό τζαμί των Χανίων. Σήμερα λειτουργεί ως ορθόδοξος ναός. Τέλος η “συνοικία Χαλέπα ανατολικά της πόλης είναι το μέρος που έζησε ο Ελευθέριος Βενιζέλος, κι εδώ στεγάστηκαν τα προξενεία, οι ξένες σχολές και τα ευαγή ιδρύματα που έδιναν στη Χαλέπα έναν αέρα κοσμοπολιτισμού που κοσμείται με νεοκλασικά αρχοντικά. Μετάβαση στο λιμάνι για να αποπλεύσουμε στις 22.00 με την BLUE STAR .
TETΑΡΤΗ 10/6/25 Άφιξη στο λιμάνι του Πειραιά στις 06.00’
Εισιτήρια μουσείων και αρχαιολογικών χώρων.
Γεύματα
Ότι δεν αναφέρεται ανωτέρω και ο δημοτικός φόρος διαμονής στα ξενοδοχεία που ισχύει από 1/1/18 και καταβάλλεται από τον πελάτη στο ξενοδοχείο κατά την αναχώρηση.
