Την Κυριακή 5/10/25 συνάντηση στις 09.00 στον Σταθμό Μετρό Μεταξουργείο (γραμμή 3) για να επισκεφτούμε το φημισμένο και καλά κρυμμένο αρχαίο ιερό που μας επιφυλάσσει μικρές αρχαιολογικές και φυσιολατρικές αποκαλύψεις : το Αμφιαράειο του Ωρωπού.
Μέσα στο πυκνό πευκοδάσος, μια μικρή πολιτεία ξεδιπλώνεται εκατέρωθεν της ρεματιάς Μαυροδήλεσι ή Χαράδρας, όπως είναι επίσης γνωστή : το ιερό του ήρωα και μάντη Αμφιάραου, ο οποίος λατρευόταν ως θεραπευτής και θεός της μαντικής τέχνης. Ιδρύθηκε στο β΄ μισό του 5ου αιώνα π.Χ. έπειτα από χρησμό που ανάγκαζε τη μεταφορά στον Ωρωπό του παρηκμασμένου Αμφιάρειου της Θήβας. Κατά τον 4ο αιώνα π.Χ. εξελίχθηκε σε ένα από τα σπουδαιότερα της αρχαίας Ελλάδας. Στη μία όχθη τα επίσημα κτίρια –ναός, θέατρο, βωμοί, στοά, λουτρά–, στην άλλη ο οικισμός με τον ξενώνα του, τα καπηλειά, την αγορά και την περίφημη κλεψύδρα, το ένα από τα πλέον γνωστά αρχαία μνημειακά υδραυλικά ρολόγια : ένας κρουνός άδειαζε με πολύ αργό ρυθμό το νερό μιας τετράγωνης δεξαμενής εμφανίζοντας τη χρονική ένδειξη. Το ιερό προσέλκυε επισκέπτες από όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό, οι οποίοι αναζητούσαν θεραπεία μέσω της εγκοίμησης – μιας τελετουργικής διαδικασίας κατά την οποία οι πιστοί κοιμούνταν στον ναό και λάμβαναν θεραπευτικά όνειρα από τον θεό.
Η λατρεία του Αμφιαράου συνδέεται με την έννοια της δικαιοσύνης και της κάθαρσης, καθώς ο ήρωας είχε αρνηθεί να συμμετάσχει στην εκστρατεία των Επτά επί Θήβας, αλλά τελικά παρασύρθηκε και καταποντίστηκε από τη γη, για να αναστηθεί ως θεός. Αυτή η μυθολογική διάσταση ενίσχυε τη φήμη του ως προστάτη των αθώων και θεραπευτή των ψυχών και των σωμάτων.
Η σημασία του ιερού ήταν τόσο θρησκευτική όσο και πολιτική. Οι Αθηναίοι το χρησιμοποίησαν ως σύμβολο της κυριαρχίας τους στην περιοχή, ενώ παράλληλα αποτέλεσε κέντρο πολιτισμού και ιατρικής γνώσης. Ο Αμφιάραος λατρευόταν ως θεός-θεραπευτής, αντίστοιχος του Ασκληπιού, και το ιερό του λειτουργούσε ως ένα είδος αρχαίου θεραπευτηρίου.
Μετά την ξενάγηση μας στο ιερό, θα μεταφερθούμε στο χώρο μνήμης των φυλακών Ωρωπού,σ ένα σημαντικό τοπόσημο της νεώτερης Ελληνικής Ιστορίας.
Αφού απολαύσουμε την ειδυλλιακή φύση και ξεναγηθούμε στο χώρο του Ιερού, κατευθυνόμαστε στην πόλη του Ωρωπού για να επισκεφθούμε ένα χώρο ιστορικής μνήμης της σύγχρονης Ελληνικής Ιστορίας : τις φυλακές Ωρωπού, ένα κτίριο-σύμβολο της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας και των αγώνων για τη δημοκρατία. Λειτούργησαν από το 1949 έως το 1971 και αποτέλεσαν τόπο κράτησης πολιτικών κρατουμένων, κυρίως κατά τη διάρκεια της επταετίας.
Το κτιριακό συγκρότημα κατασκευάστηκε αρχικά ως στρατώνας, αλλά μετατράπηκε σε φυλακή υψηλής ασφαλείας. Εκεί φυλακίστηκαν σημαντικές προσωπικότητες της πολιτικής και πνευματικής ζωής της Ελλάδας, όπως ο Ανδρέας Λεντάκης, ο Ηλίας Ηλιού, ο Μίκης Θεοδωράκης, ο Σάκης Καράγιωργας και πολλοί άλλοι. Στις ψυχρές τους αίθουσες οι συνθήκες κράτησης ήταν ιδιαίτερα σκληρές, με περιορισμούς, βασανιστήρια και απομόνωση.
Οι φυλακές Ωρωπού δεν ήταν απλώς ένας τόπος εγκλεισμού, αλλά έγιναν ένα σύμβολο συλλογικής αντίστασης. Πολλοί από τους κρατούμενους συνέχισαν να γράφουν, να διδάσκουν και να οργανώνουν μορφές πνευματικής αντίστασης μέσα από τα κελιά τους. Σήμερα ο χώρος, στεγάζει εγκαταστάσεις του Δήμου Ωρωπού και το Ωδείο του Δήμου. Η τέχνη και οι παιδικές φωνές, η μουσική και οι νότες συνεχίζουν τη διαδρομή της ιστορίας...παίρνοντας τη σκυτάλη από την ιστορική μνήμη και παραδίδοντας την στην ελπίδα και τη δημιουργία.
Γεμάτοι, νέες γνώσεις, εικόνες και αναμνήσεις, παίρνουμε το δρόμο της επιστροφής σιγοτραγουδώντας το τραγούδι του Μίκη Θεοδωράκη “και εσύ Λαέ βασανισμένε, μην ξεχνάς τον Ωρωπό”.
Ξεναγός μας η κ. Κάτια Λιάπη
Περιλαμβάνει μεταφορά με πούλμαν & ατομικό ηχητικό σύστημα ξενάγησης
Κόστος εισόδου: 5€
